Szczególne przypadki zazębień cykloidalnych

a. Różne rozwiązania obustronnej przekładni cykloidalnej

Spośród szczególnych przypadków należy wymienić zazębienie koła zębatego z zębatką, koła zębatego o uzębieniu zewnętrznym z kołem zębatym o uzębieniu wewnętrznym oraz tzw. zazębienie punktowe. We wszystkich tych przekładniach wykorzystana jest linia przyporu po obydwu stronach punktu centralnego C, skąd nazwa przekładnia obustronna.

Na rysunku przedstawiono współpracę koła zębatego o z = 4 zębach z zębatką. W celu zmniejszenia podcięcia zęba oraz powiększenia stopnia pokrycia zastosowano zęby niskie korygowane (obniżono wysokość stopy zęba, a wydłużono głowę); jednocześnie pogrubiono ząb do 1,9, aby był dostatecznie wytrzymały. Wierzchołek zęba został zaokrąglony; dno wrębu w zębatce zostało również zaokrąglone.

Na rysunku jest przedstawiona przekładnia, w której koło o uzębieniu zewnętrznym współpracuje z kołem o uzębieniu wewnętrznym. Stopa zęba koła o uzębieniu wewnętrznym ma zarys epicykloidalny, głowa natomiast — zarys hypocykloidalny. Stopień pokrycia tej przekładni jest bardzo duży. Przekładnia taka wykazuje zwartą budowę, co stanowi dużą zaletę.

Gdy koło odtaczające ma promień równy promieniowi koła podziałowego, wówczas zarys podstawy (hypocykloida) sprowadza się do punktu leżącego na kole podziałowym. Takie zazębienie nazywamy zazębieniem jednopunktowym. W tym przypadku w jednym kole linia przejściowa od dna wrębu do koła podziałowego jest tak ukształtowana, aby wierzchołek zęba koła współpracującego miał swobodne przejście. Ponieważ oała głowa zęba koła drugiego ślizga się podczas współpracy po tym jednym punkcie koła pierwszego, przeto ząb wyrabia się dość szybko w okolicy koła podziałowego. Z tego też powodu przekładnię o zazębieniu jednopunktowyni stosuje się bardzo rzadko, jakkolwiek wykazuje ona największy stopień pokrycia.

Gdy obierze się oba koła odtaczające o średnicach równych kołom podziałowym, wówczas zarysy hypoicykloid (tworzących zarysy stóp zębów) ogranicza się do punktów; uzyskuje się w ten sposób tzw. zazębienie dwupunktowe. Zarysy głów zębów są epicykloidami powstałymi przez odtaczanie kół podziałowych koła 2 po kole podziałowym 2 i na odwrót. Wadą tej przekładni jest to, że głowa zęba jednego koła współpracuje z jednym i tym samym punktem drugiego koła ślizgając się po nim, a wskutek tego występuje silne zużycie zębów.

Drukuj