Czynniki wpływające na dobór rodzaju surówki

Rodzaj surówki (materiału wyjściowego), jej kształt, wymiary, własności mechaniczne mają wpływ na liczbę i rodzaj operacji obróbkowych oraz czas obróbki, a tym samym na koszt wyrobu. Przy wyborze surówki powinny być uwzględnione następujące czynniki:
a) kształt części,
b) wymiary części,
c) warunki techniczne, jakim powinien odpowiadać materiał części (skład chemiczny, własności mechaniczne, struktura, kierunek włókien itp.),
d) wielkość serii,
e) łączny koszt wykonania części wraz z surówką.

Części o nieznacznie zróżnicowanych przekrojach wykonuje się z wyrobów hutniczych, znormalizowanych lub zamawianych o żądanych wymiarach przekroju i długości. Części, których przekroje poprzeczne różnią się znacznie i którym są stawiane wymagania odnośnie do kierunku włókien, są wykonywane z odkuwek.

Do wykonania rysunku odkuwki niezbędny jest rysunek gotowej części. Odkuwka wykonywana w matrycy powinna mieć zbieżności umożliwiające wyjęcie jej z matrycy. Na podstawie rysunku części ustalamy linię podziału odkuwki w matrycy. Mając ustaloną linię podziału możemy określić kierunek zbieżności poszczególnych fragmentów odkuwki. Ponadto należy przewidzieć położenie próbki, w przypadku badań kwalifikacyjnych. Na rysunku odkuwki należy podawać wymiary z odchyłkami i niezbędne dane odnoszące się do wykonania odkuwki (nie matrycy), uwzględniając naddatki na powierzchniach obrabianych oraz zarys gotowej części i wymagania dotyczące chropowatości powierzchni.

Części o skomplikowanych kształtach są wykonywane z odlewów. W zależności od stawianych wymagań wytrzymałościowych mogą być stosowane odlewy ze staliwa, żeliwa szarego, żeliwa stopowego oraz metali nieżelaznych. Doboru metody wykonania odlewu dokonujemy w zależności od jego wymiarów i stopnia skomplikowania.

W formach piaskowych są odlewane części duże i najbardziej skomplikowane. W formach metalowych (kokilach) grawitacyjnie i pod ciśnieniem wykonuje się odlewy o takich kształtach, które umożliwiają szybkie składanie formy do zalewania. Odlewy pod ciśnieniem ponadto są ograniczone wielkością pras, określoną maksymalną masą odlewu — 5, 10 ewentualnie 15 kg. Odlewy wykonywane metodą traconego modelu mogą mieć najbardziej skomplikowane kształty, lecz ograniczone są masą, która nie powinna przekraczać 1 kg, a wyjątkowo może dochodzić do 2 kg.

Części wykonywane ze spiekanych proszków metali powinny mieć kształt umożliwiający łatwe prasowanie w formach stemplami — jednostronnie lub dwustronnie. Wypraski wykazują dużą różnicę gęstości powstałą na skutek tarcia proszku o ścianki matrycy podczas prasowania pod wysokim ciśnieniem. Różnice gęstości można zmniejszyć przez zastosowanie środków zmniejszających tarcie.

Drukuj