Odlewy maszyn
Surówkami części o złożonych kształtach są najczęściej odlewy. Odlewy różnią się znacznie między sobą zależnie od sposobu ich wykonania.
Rozróżniamy następujące sposoby wykonania odlewów:
a) odlewanie w formach piaskowych przy zastosowaniu modeli drewnianych i formowaniu ręcznym,
b) odlewanie w formach piaskowych przy zastosowaniu modeli metalowych i formowaniu maszynowym,
c) odlewanie metodą odśrodkową,
d) odlewanie w formach metalowych (kokilach),
e) odlewanie pod ciśnieniem,
f) odlewanie metodą traconego modelu,
g) odlewanie w formach skorupowych.
Najmniej dokładne, a więc i wykonywane z największymi naddatkami są odlewy otrzymywane z form piaskowych formowane ręcznie. Najdokładniejsze są odlewy z form metalowych (kokilowe), odlewane pod ciśnieniem i odlewy otrzymywane metodą traconego modelu. Zwłaszcza odlewy dwóch ostatnich rodzajów są tak dokładne, że dalszej obróbce zwykle są poddawane tylko powierzchnie pasowane i gwinty.
Pola tolerancji wymiarów odlewów wykonanych w formach piaskowych zaleca się dzielić na odchyłki symetryczne, z zaokrągleniem do 0,1 mm.
Wartości tolerancji wymiarów liniowych odlewów dla poszczególnych rodzajów metali są podane w normach:
— dla żeliwa szarego PN-72/H-83104,
— dla żeliwa ciągliwego PN-76/H-83205,
— dla staliwa PN-72/H-83154,
— dla metali nieżelaznych PN-74/H-83207.
W produkcji wielkoseryjnej wartości dopuszczalnych odchyłek poszczególnych wymiarów odlewu są znacznie mniejsze niż przewidują normy i są dla każdej części uzgadniane z wykonawcą.
Rozróżniamy następujące sposoby wykonania odlewów:
a) odlewanie w formach piaskowych przy zastosowaniu modeli drewnianych i formowaniu ręcznym,
b) odlewanie w formach piaskowych przy zastosowaniu modeli metalowych i formowaniu maszynowym,
c) odlewanie metodą odśrodkową,
d) odlewanie w formach metalowych (kokilach),
e) odlewanie pod ciśnieniem,
f) odlewanie metodą traconego modelu,
g) odlewanie w formach skorupowych.
Najmniej dokładne, a więc i wykonywane z największymi naddatkami są odlewy otrzymywane z form piaskowych formowane ręcznie. Najdokładniejsze są odlewy z form metalowych (kokilowe), odlewane pod ciśnieniem i odlewy otrzymywane metodą traconego modelu. Zwłaszcza odlewy dwóch ostatnich rodzajów są tak dokładne, że dalszej obróbce zwykle są poddawane tylko powierzchnie pasowane i gwinty.
Pola tolerancji wymiarów odlewów wykonanych w formach piaskowych zaleca się dzielić na odchyłki symetryczne, z zaokrągleniem do 0,1 mm.
Wartości tolerancji wymiarów liniowych odlewów dla poszczególnych rodzajów metali są podane w normach:
— dla żeliwa szarego PN-72/H-83104,
— dla żeliwa ciągliwego PN-76/H-83205,
— dla staliwa PN-72/H-83154,
— dla metali nieżelaznych PN-74/H-83207.
W produkcji wielkoseryjnej wartości dopuszczalnych odchyłek poszczególnych wymiarów odlewu są znacznie mniejsze niż przewidują normy i są dla każdej części uzgadniane z wykonawcą.